Şahıs firması gerçek kişiler tarafından kurulan işletme türüdür. Şahıs firmaları anonim şirketlere özgü olan döviz bürosu faaliyeti, bankacılık faaliyeti ve sigortacılık faaliyeti hariç , yasalara aykırı olmamak koşulu ile her türlü işleri yapabilirler. İşletmenin açılabilmesi için adres zorunludur. Bu adres home-office gibi bir ev adresi olabileceği gibi dükkan veya büro gibi bir yer de olabilir.

Şahıs Firması Kuruluş Aşamaları

1. Mali Müşavir ile sözleşme hazırlanması

2. Yasal defterlerin tasdik ettirilmesi (mali müşavir tarafından yapılır)

3. Vergi dairesine gerekli evraklar ve dilekçe ile başvuru yapılması

4. Vergi dairesi yoklama memuru tarafından işyeri adresinde elektronik yoklama ile açılış  tespitinin yapılması  ( başvurudan sonraki 3 gün içerisinde yoklama memuru işyerinize gelip tutanağı tutar)

Şahıs Firması İçin Vergi Dairesinden İstenilen Evraklar

1. İmza beyanı (noterden)

2. Kira kontratı fotokopisi ( işletme adresi kendi mülkünüz ise tapu fotokopisi)

3. İşe başlama bildirim formunun hazırlanıp imzalanması

4. Kimlik aslı ve fotokopisi ile başvuruda hazır bulunulması

Öncelikle iki şirket türü hakkında kısa bir açıklama yapalım;

Limited şirketler asgari 10.000 TL sermaye ile en az bir ve en fazla elli kişi tarafından kurulan  sermaye şirketi sınıfında bulunan şirket türüdür. Ortakların sorumlulukları koydukları sermaye ile  sınırlıdır.

Anonim şirketler ise; asgari 50.000 TL sermaye ile en az bir kişi tarafından kurulan şirket türüdür. Ortakların sorumlulukları koydukları sermaye ile sınırlıdır. Limited şirkette sermaye ve ortak yapısı olarak farklılık göstermekle birlikte, limited şirketlerin yapamadığı  anonim şirketlerin yapabileceği işler arasında bankacılık ve sigortacılık faaliyetleri (sigorta acenteliği hariç), döviz bürosu faaliyetleri vardır. Ayrıca anonim şirketlerde her yıl genel kurul yapılmakta bu da ayrıca masraflara neden olmaktadır. Eğer yapacağınız iş yukarıda sayılan işlerden değilse limited şirket kurmanız daha az maliyetli ve daha az iş yükü olması nedeniyle daha mantıklıdır.

Şirket Kuruluşunda Gerekli Evraklar ve Yapılacak İşlemler

- Mersis sistemine kayıt işlemi

- Ana sözleşmesinin hazırlanması. (Ana sözleşme şirketin ünvanının, adresinin, ortaklarının bilgilerinin yer aldığı sözleşmedir. )

- Ana sözleşmenin ticaret odasında imzalanıp tasdik edilmesi

- Sermaye tutarının onbinde dördünün Rekabet Kurumu hesabına ticaret odasında yatırılması

- Ticaret sicil ve ticaret odasına gerekli harçların yatırılmasıyla yapılacak şirket kuruluş tescil başvurusu.

- Şirket kuruluşunun ticaret sicil gazetesinde ilan edilmesi.

- İmza sirkülerinin hazırlanması.

- Tescil işlemi tamamlandıktan yasal defterlerin aynı gün tasdik ettirilmesi

- Vergi dairesi tarafından yoklama memurunun görevlendirilmesi, adreste işyerinin faal olup olmadığının tesbiti.

Gerekli işlemlerin eksiksiz tamamlanması durumunda ortalama 3-7 gün içinde tamamlanmaktadır.

Kuruluş masrafları şirketin faaliyet konusuna, ortak sayısına, müdür sayısına, sermaye tutarına göre değişiklik göstermektedir.
Limited şirket kuruluş masrafı her firma için değişiklik göstermektedir.

Gelir vergisi hakkında kısa bir bilgi verelim.

Gelir, gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazan ve iratların safi tutarıdır. Gelir vergisine tabi gelir unsurları ise şöyledir;

1. Ticari Kazançlar

2. Zirai kazançlar

3. Ücretler

4. Serbest Meslek Kazançları

5. Gayri Menkul Sermaye İratları

6. Menkul Sermaye İratları

7. Diğer Kazanç ve İratlar

İşte bu unsurlar üzerinden gelir elde eden gerçek kişiler gelir vergisine tabidir. Gelir vergisi kazancın büyüklüğüne göre dilimlere ayrılmış ve bu dilimlere isabet eden tutarlar farklı oranlara göre vergileri hesaplanıp toplanır. Bu anlamda gelir vergisi kazancın durumuna göre kurumlar vergisi gibi sabit oranlı vergiyle kıyaslandığı zaman dezavantajlı duruma gelmektedir.

Kurum kazancı, gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluşmaktadır. Yani kurumlar vergisi bir takvim yılı içerinde elde edilen kurum kazancının safi tutarı üzerinden hesaplanır. Sabit oran üzerinden %20 ( 2018, 2019, 2020 yılları için %22 olarak uygulanacaktır) hesaplanır.

Bu anlamda kazancın büyüklüğüne göre oransal olarak gelir vergisi gibi artan oranlı bir vergiye göre daha avantajlıdır.

Kira geliri beyanı  kısaca işyeri ev gibi gayrimenkullerin kiraya verilmesi sonucu elde edilen kazancın vergilendirilmesidir. Kira gelirinin vergilendirilmesinde takvim yılı baz alınır ve o takvim yılında elde edilen kira gelirleri vergilendirilir. Ancak gelecek yıllar için peşin tahsil edilen kira gelirleri tahsil edildikleri yılda kira geliri olarak dikkate alınmazlar. İlgili yılların hasılatına dahil edilir.

 İstisna haddi üzerinde konut kira geliri elde edenlerden istisna haddi düşüldükten sonra kalan gelirin gerçek gider veya götürü gider ( %15) düşüldükten sonra kalan kısmının gelir vergisi oranları ve dilimleri esas alınarak vergi hesaplanır.  Götürü gider yöntemini seçenler bu yöntemden 2 yıl geçmedikçe  dönemezler.

Konut kirası geliri elde edenler ile işyeri kirası elde edenlerin beyan sınırları farklıdır. Konut kirası geliri elde edenler için 2017 yılı için 3.900 lira hem istisna hem beyan sınırıdır. İşyerleri için ise istisna söz konusu olmayıp beyan sınırı 2017 yılı için brüt 30.000 liradır. Beyan sınırı altında kalan işyeri kira gelirleri için ödenen stopaj kesintileri kira geliri açısından ödenen nihai vergi olmaktadır.

Ticari, Zirai ve Serbest meslek kazancının yanında ayrıca kira geliri elde edenler için konut kira geliri istisnası uygulanmaz.